Srđevdan
20.Oktobar.2024Praznik na koji se slavi dan Svetih Sergija i Vakha u našem narodu zove se Srđevdan.
Vakh i Sergije su zbog svoje hrišćanske vere kao rimski dostojanstvenici na dvoru cara Maksimilijana pogubljeni pošto su odbili da se poklone rimskim bogovima.
Njihovo pogubljenje odigralo se u Siriji gde je njihova slava uspostavljena i vremenom se proširila ka istoku.
U srednjem veku u Zeti, jedna od najvećih slava bio je upravo Srđevdan, dok se danas najviše slavi u Bosni i u oblasti Primorja, osobito u okolini Dervente, Vlasenice, Prijedora, Dubice i Krupnja.
Procenjuje se da oko 250 porodica slavi ovu slavu u Šumadijskoj eparhiji.
Sveti Srđ se u okolini Valjeva poštuje kao zaštitnik obućara, dok se u Gruži praznik Srđevdan slavio zbog dizenterije, tada zvane srdobolja.
Pošto Sveti Srđ važi za volujskog sveca, oni se na njegov dan ne uprežu za rad.
Po narodnoj legendi, kada su se mošti Svetog Save prenosile iz Trnova, tom prilikom su takođe prenesene i mošti Sv. Sergija i Vakha jer se u tom mestu od davnina slavio kult tih svetitelja, što pokazuju i brojne stare freske koje potiču iz najranijih dana freskopisa u Mileševi.
Srđevdan se slavi sa mrsnom ili posnom trpezom, sve u zavisnosti da li "pada" u sredu ili petak kada se slavi posno, a ostalim danima se slavi mrsno.