Prizren

Prizren - smešten u južnoj oblasti Kosova i Metohije, ovaj grad je takođe i centar opštine istog naziva.

Prizren se nalazi u dnu Šar planine u blizini makedonske i albanske granice. Prvi pomeni Prizrena potiču čak iz 1090. godine kada se u povelji cara Vasilija II pominje izvesna Prizdrijana. Tokom vekova postojanja, grad je očuvao brojne spomenike istorijskog, kulturnog i duhovnog značaja.

Kada je reč o značenju imena, jedno moguće tumačenje je da se odnosi na kraju "pri Drimu" ili "Prije Drima". Uopšteno u ovoj oblasti postoji dosta naziva koji su vezani za Drim, Tdrina, Zadrim itd.

Prizren se nalazi u istoimenoj kotlini u južnoj Metohiji. Zajedno sa Ljubidžanskim i Prizrenskim poljem sačinjava sopstveni region u šarsko-pindskoj oblasti. Grad je smešten na između 412-500m nadmorske visine i zauzima prostor između Cvilen brda i Ošljak planine, kao i Paštrika i Koritnika i šarplaninskog lanca.

Prizrenska Bistrica je reka koja protiče kroz grad i deli ga na dve polovine. Poznato je da je njen tok izmenjen kada su pristigli Turci, tako što je usmeren na desno od čuvene crkve Bogorodice Ljeviške. Ova reka se uliva u Beli drim i nekada su se na njoj nalazile brojne vunovlačare i vodenice koje su vremenom nestale.

U antičko doba, Prizren je postojao pod imenom Teranda i rastao je u periodu od 6-9. veka uključujući Kaljaja tvrđavu, podgrađe i malo naselje oko bazilike na čijim temeljima je kasnije izgrađena crkva Bogorodica Ljeviška.

U doba Vizantije, Prizren je postojao kao centar svog regiona i u tom periodu su sagrađena utvrđenja Višegrad i Drvengrad. Grad je prešao u posed srpske srednjovekovne države od 1214. godine u doba Stefana Nemanjića i tu je nastavio svoj razvoj kao centar duhovnih i privrednih dešavanja.

Do vremena kralja Milutina, grad je prerastao u trgovački centar od izuzetnog značaja i ekonomski ojačao, tokom vladavina cara Dušana, Uroša i kralja Milutina. Prizren je čak imao i sopstveni novac koji se kovao u gradu, i iz tog uspešnog perioda potiču mnogi najznačajniji istorijski i kulturni spomenici koje poznajemo danas, između ostalih i Sv. Arhangeli manastirski kompleks, crkva Bogorodice Ljeviške i Dušanova zadužbina.

Iako ne postoje precizni podaci, sudeći po turskim izvorima Prizren nije pao pod vlasništvo Osmanlija sve do 1459. godine. Ubrzo po osvajanju grada, turske vlasti su ustanovile Prizrenski sandžak koji je opstao tokom čitavog perioda turske vladavine, čak do 1912. godine. Prizren se vraća u sastav Srbije po završetku Balkanskih ratova.